معرفی فرایند ساز
ماژول طراحی فرآیند از همان ابتدای طراحی سیستم ساز به عنوان یکی از ماژول های موثر و مهم مورد توجه بوده است. البته در سال های ابتدایی طراحی فرآیند با استاندارد نمودار فعالیت (Activity Diagram) صورت میپذیرفت و از این جهت زیرساخت سیستم ساز به عنوان یکی از پیشگامان طراحی فرآیند تلقی می گردد.
در سالیان اخیر نیز با مطرح شدن استاندارد BPMN 2.0 تلاش مهندسان برسا بر آن قرار گرفت که موتور گردش کار مبتنی بر این استاندارد بطور کامل در داخل شرکت طراحی گردیده و از هیچ موتور خارجی و یا اوپن سورس در این زمینه استفاده نگردد.
خوشبختانه در حال حاضر شرکت برسا یکی از کاملترین موتورهای گردش کار مبتنی بر استاندارد BPMN2 که هم بخش طراحی و هم زیرساخت های اجرایی آن بصورت کاملا یکپارچه طراحی گدیده است را در اختیار دارد.
از نکات قابل توجه در طراحی موتور گردش کار، امکان دلخواه سازی بخش انتسابات و همچنین پیاده سازی فعالیت ها توسط کارشناسان سازمان می باشد که می تواند انعطاف بالایی برای پیاده سازی فرآیندهای پیچیده ایجاد نماید.
المانهای پیاده سازی شده استاندارد BPMN2
با گسترده تر شدن استاندارد BPMN2 به عنوان زبان مدلسازی فرآیندهای سازمانی، معمولا یکی از انتظارات کاربران و معیارهای ارزیابی نرم افزارهای BPMS، میزان پوشش المانهای این استاندارد میباشد.
البته لازم به ذکر است قطعا تمامی این المانها از یک میزان اهمیت و کاربرد برخوردار نیستند، اما به هر حال پوشش حداکثری آن میتواند به استفاده کنندگان و طراحان فرآیند اطمینان خاطر نیست به عملکرد سامانه ایجاد نماید.
در جدول ذیل، لیست المانهای پیاده سازی شده استاندارد BPMN2 در ابزار سیستم ساز برسا آورده شده است.
-
ساختار فرآیند
- Pool
- Lane
-
انواع وظایف
- Service Task
- Script Task
- Manual Task
- فراخوانی زیرفرآیند
-
دروازه ها
- دروازه موازی
- دروازه انحصاری
- دروازه همزمان
- انواع اتصال شرط
-
انواع شروع فرآیند
- رویداد شروع ساده
- رویداد شروع با انتظار زمانی
- رویداد شروع با دریافت پیغام
- رویداد شروع با انتظار رخداد
-
انواع پایان فرآیند
- پایان عادی
- رویداد پایان شاخه
- رویداد پایان با ارسال پیغام
- رویداد پایان با ارسال رخداد
-
انواع رویدادهای اتصال
- رویداد ارسال اتصال
- رویداد دریافت اتصال
-
انواع رویدادهای پیغام
- رویداد ارسال پیغام
- رویداد دریافت پیغام
- رویداد دریافت پیغام مرزی قطع کننده
- رویداد دریافت پیغام مرزی بدون قطع
-
انواع رویدادهای زمانی
- رویداد انتظار زمانی
- رویداد انتظار زمانی مرزی بدون قطع
- رویداد انتظار زمانی مرزی قطع کننده
-
نواع رویدادهای رخداد
- رویداد ارسال رخداد
- رویداد انتظار رخداد
- رویداد انتظار رخداد مرزی قطع کننده
- رویداد انتظار رخداد مرزی بدون قطع کننده
نظارت بر اجرای فرآیندها (BAM)
یکی از اهداف از اجرای فرآیندهای سازمانی قابلیت ارزیابی سازمان در نحوه بکارگیری فرآیند می باشد. عملا اجرای منظم و سیستماتیک فرآیندها، یکی از مهمترین داده های تصمیم گیری در خصوص کاریی اجرای عملیات سازمان است.
اجرای فرآیندهای سازمانی داده های دقیقی راجع به تعداد اجرای فرآیند، میزان زمان کل فرآیند، زمان اجرای هر فعالیت، تعداد کارهای انجام شده توسط یک نقش، سمت و یا کاربر، تعداد چرخش های انجام کار و بسیاری موضوعات دیگر را در اختیار می گذارد.
بنابراین تحلیل وضعیت اجرای فرآیندها بطور کامل می تواند کارشناسان بخش سیستم ها و روش ها را در مهندسی مجدد فرآیندها و شناسایی و رفع گلوگاه های عملیاتی سازمان یاری دهد.
