10 اشتباه رایج در پیاده‌سازی پلتفرم‌های Low-Code و راهکارهای آن

پلتفرم‌های کم کد سال‌هاست که به عنوان راه‌حل‌های کم‌هزینه و سریع برای توسعه نرم افزار در سراسر دنیا استفاده می‌شوند. آمارها نشان می‌دهد که در سال 2025 چیزی نزدیک به 70 درصد نرم‌افزارهای سازمانی از طریق پلتفرم‌های Low-Code ساخته شده‌اند و هر ساله نیز به این آمار افزوده می‌شود. اگرچه امروزه استفاده از توسعه کم کد فراگیر شده اما پیاده‌سازی نادرست آن نیز پروژه‌های توسعه نرم افزار بسیاری از مجموعه‌ها را با شکست مواجه کرده است. البته که جای نگرانی نیست و با آگاهی نسبت به اشتباهات رایج در پیاده‌سازی Low-Code می‌توان ریسک شکست در توسعه نرم افزار را به صفر نزدیک کرد. در ادامه با بررسی نکات اصلی در استفاده از Lowcode و ارائه راه‌کارهای رفع اشتباهات Low-Code به شما کمک می‌کنیم تا با اطمینان بیشتری برای تحول دیجیتال در سازمان خود گام بردارید.

پلتفرم Low-Code چیست؟

توسعه کم کد یا همان Low-Code Development یکی از روش‌های توسعه نرم افزار است که بسیاری از سازمان‌ها امروزه از آن استفاده می‌کنند. پلتفرم‌های Low-Code به مدیران و تیم‌های غیرفنی اجازه می‌دهند تا برای خودکارسازی فرایندها و آسان‌تر کردن کارهای خود، نرم‌افزارهایی که نیاز دارند را طراحی کرده و بسازند. برتری راه‌کارهای توسعه کم کد در سرعت توسعه، کاهش هزینه‌ها و انعطاف‌پذیری بالای آن‌هاست. اگر توسعه Low-Code در دسترس نباشد، سازمان‌ها باید برای تمام نیازهای کوچک و بزرگ نرم‌افزاری خود یا به تیم فناوری اطلاعات تکیه کنند، و یا کار را برون‌سپاری کرده و از خدمات شرکت‌های نرم‌افزاری بهره ببرند. با توسعه کم کد اما بخش زیادی از این نیازها درون سازمان و با دانش حداقلی فناوری اطلاعات قابل انجام است.

10 اشتباه در پیاده‌سازی توسعه کم کد

توسعه کم کد باتوجه به مزایایی که دارد، در بسیاری از پروژه‌های سازمانی بهترین گزینه است. البته که پیاده‌سازی پلتفرم‌های Low-Code می‌تواند فرایند چالش‌برانگیزی باشد و افراد را گمراه کند. در ادامه 10 تا از اشتباهات رایج سازمان‌ها در پروژه‌های کم کد را با هم بررسی می‌کنیم.

1. مشخص نکردن اهداف

   یکی از نکات اصلی در استفاده از Lowcode مشخص کردن اهداف پروژه است. هدف سازمان از توسعه نرم افزار در هر پروژه‌ای باید کاملا واضح و شفاف باشد و هیچ‌گونه ابهامی در آن وجود نداشته باشد. بدون شناخت درست نیازهای سازمان و مشخص کردن اهداف دقیق، پروژه به سادگی می‌تواند به بی‌راهه کشیده شود. در برخی از موارد، سازمان‌ها به اشتباه زمانی پلتفرم‌های Low-Code را انتخاب می‌کنند که اگر نیازهای‌شان را به درستی بررسی کنند به این نتیجه می‌رسند که روش‌های دیگری را نیاز دارند. پس پیش از این‌که به سراغ توسعه کم کد بروید، نیازهای سازمان خود را به درستی مشخص کنید؛ از خودتان بپرسید آیا نیاز نرم‌افزاری سازمان شما با این روش رفع می‌شود یا باید به سراغ گزینه‌های دیگری بروید.

2. نادیده گرفتن نیازهای کاربران

   مدیران در برخی از مواقع هنگام طراحی و توسعه نرم‌افزارهای سازمانی، نیازهای واقعی کارکنان را نادیده می‌گیرند. گاهی اوقات ممکن است فناوری‌های مختلف باوجود به‌روز بودن و امکاناتی که دارند، با نیازهای افرادی که قرار است با آن‌ها سروکله بزنند سازگار نباشند. چیزی که بیشتر از امکانات یک پلتفرم کم کد اهمیت دارد، کاربردی بودن آن مطابق با نیازهای کاربران است. توجه به این نکته هم پذیرش سیستم‌های جدید را برای افراد راحت‌تر می‌کند، و هم در انرژی و زمانی که افراد برای کارهای‌شان باید صرف کنند صرفه‌جویی می‌کند. برای این‌که به این چالش برنخورید، نظرات کاربران را پیش از توسعه نرم‌افزار جمع‌آوری کنید تا سیستم‌های جدید با نیازهای واقعی هماهنگ باشند.

3. کمبود آموزش کارکنان

   استفاده از توسعه کم کد اگرچه افراد را تا حد بسیار خوبی از دانش برنامه‌نویسی بی‌نیاز می‌کند، اما از مرحله طراحی و ساخت تا اجرا و به نتیجه رسیدن نیازمند آموزش است. اگر افرادی که در حال توسعه نرم افزار از طریق روش‌های Low-Code هستند آموزش‌های لازم را به طور کامل پشت سر نگذاشته باشند، این احتمال وجود دارد که پروژه توسعه نرم افزار به شکست منجر شود. همچنین از سمت دیگر باید برای مرحله بهره‌برداری از نرم‌افزارهایی که به این روش ساخته شده‌اند، آموزش‌هایی در نظر گرفته شود که کاربران را با نحوه کارکرد آن‌ها آشنا کند.

4. پیچیده کردن فرایندها

   یکی از اشتباهات رایج در پیاده‌سازی Low-Code این است که توسعه‌دهندگان در امکانات فراوان این پلتفرم‌ها غرق می‌شوند و کارهای ساده را بیش از اندازه پیچیده می‌کنند. اضافه کردن ویژگی‌های غیر ضروری فقط به پیچیده شدن سیستم نهایی منجر می‌شود و کارها را ساده‌تر نمی‌کند. یکی از راه‌کارهای رفع اشتباهات Low-Code و پیشگیری از آن‌ها این است که فرایندها را در ساده‌ترین حالت ممکن طراحی و پیاده‌سازی کنید تا سیستم روان و کارآمد باقی بماند.

5. بی‌توجهی به یکپارچگی سیستم‌ها

   نرم افزارهایی که از طریق پلتفرم‌های کم کد توسعه پیدا می‌کنند باید با تمام سیستم‌های موجود در سازمان سازگار باشند. بی‌توجهی به یکپارچگی سامانه‌های جدید با سیستم‌های قدیمی سازمان می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند و علاوه بر ناهماهنگی‌های فراوان، سرعت پیشروی کارها را نیز کاهش دهد. برای این‌که با پراکندگی داده‌ها و بی‌نظمی مواجه نشوید، هنگام توسعه نرم افزار از طریق Lowcode به قابلیت یکپارچه‌سازی آن با سایر سیستم‌های سازمانی توجه کنید و از آن مطمئن شوید.

6. بی‌توجهی به امنیت داده‌ها

   یکی از نگرانی‌های اصلی مدیران هنگام انتخاب سیستم‌های جدید برای سازمان در حوزه تکنولوژی به مسائل امنیتی مربوط می‌شود. و از سمت دیگر یکی از اشتباهات رایج افراد در انتخاب پلتفرم‌های کم کد نیز بی‌توجهی به امنیت داده‌هاست. پلتفرم‌های Low-Code هر کدام از پروتکل‌های امنیتی مختلفی استفاده می‌کنند که لایه‌های دفاعی متفاوتی دارند. هنگام انتخاب یک پلتفرم کم کد حتما به قابلیت‌های رمزگذاری و دسترسی اطلاعات آن توجه کنید تا خیال‌تان از بابت امنیت راحت باشد.

7. انتظارات دور از واقعیت

   درست است که راه‌کارهای Low-Code در بسیاری از مواقع مشکل‌گشا هستند و بخش بزرگی از نیازهای نرم‌افزاری سازمان‌ها را پوشش می‌دهند، اما نباید از آن‌ها انتظارات غیرواقعی داشته باشید. توسعه کم کد با تمام ویژگی‌های مثبتی که دارد نمی‌تواند همه مشکلات را حل کند. پس بهتر است اهداف واقع‌بینانه تعیین کنید و محدودیت‌های توسعه Low-Code را بپذیرید.

8. عدم نظارت و بهینه‌سازی

   یکی از نکات اصلی در استفاده از Lowcode این است که تمام نرم افزارها نیاز به پایش مداوم و بهینه‌سازی دائمی دارند. توسعه نرم افزار فرایندی نیست که آن را یک بار انجام دهید و دیگر تا مدت‌ها به سراغش نروید. سیستم‌هایی که از طریق روش‌های Low-Code توسعه می‌دهید بدون بروزرسانی مداوم و سازگاری پیاپی ممکن است کارایی و اثرگذاری خود را به مرور زمان از دست بدهند.

9. مدیریت ضعیف تغییر

   توسعه کم کد در زمانی که برای طراحی و ساخت نرم افزارها نیاز دارید صرفه‌جویی می‌کند. به همین خاطر ممکن است در برخی از پروژه‌ها افراد به خاطر سرعت بالای توسعه به این روش، عجله کنند و به فکر مدیریت تغییراتی که در پی آن می‌آید نباشند. هرگونه تغییر سریع و بدون برنامه در سازمان‌ها اول از همه با مقاومت کارکنان مواجه می‌شود و بعد هم ممکن است برای مدتی هماهنگی بین بخش‌ها را با اختلال روبه‌رو کند.

10. انتخاب پلتفرم نامناسب

    امروزه پلتفرم‌های Low-Code تنوع بسیار بالایی دارند و انتخاب یک گزینه مناسب از میان آن‌ها به کار دشواری تبدیل شده است. پلتفرم‌هایی که قابلیت‌های فراوانی متناسب با نیاز سازمان شما ارائه نمی‌دهند، ‌انعطاف‌پذیر نیستند، امنیت اطلاعات شما را تامین نمی‌کنند و با سایر سیستم‌های سازمانی هماهنگ نمی‌شوند انتخاب‌های مناسبی نیستند. انتخاب پلتفرم نامناسب می‌تواند دست‌وپای شما را در توسعه نرم افزار ببندد و همچنین هزینه‌های این کار را افزایش دهد.

سیستم‌ساز، فراتر از توسعه کم کد

هر کدام از پلتفرم‌های Low-Code مزایای متفاوتی دارند و امکانات مختلفی در اختیار شما می‌گذارند. اما این سیستم‌ها هر چه‌قدر هم که ویژگی‌های متنوعی داشته باشند، هر کدام دارای محدودیت‌های خاصی هستند. این ابزارها صرفا برای طراحی و ساخت نرم‌افزارهای خاصی ساخته شده‌اند و معمولا برای پوشش سایر نیازهای سازمانی به سیستم‌های مکمل احتیاج دارند. یکی از جایگزین‌هایی که برای پلتفرم‌های Low-Code ارائه شده و می‌تواند از این محدودیت‌ها عبور کند سیستم ساز نام دارد. سیستم ساز به عنوان یک پلتفرم کامل و جامع مطابق با راه‌کارهای رفع اشتباهات Low-Code، احتمال خطا در مسیر طراحی و ساخت نرم‌افزارها را تا جای ممکن کاهش می‌دهد.

سیستم ساز برسا درواقع ترکیبی از یک پلتفرم توسعه کم کد و یک BPMS (نرم‌افزار مدیریت فرایندهای کسب‌وکار) است که به شما این امکان را می‌دهد تا به راحتی نرم افزارهای سازمانی فرایندمحوری که نیاز دارید را بسازید. شما می‌توانید به جای استفاده از پلتفرم‌ها و سیستم‌های مختلف، یک نرم افزار جامع بسازید که تمام کارها از طریق آن قابل انجام باشد. با استفاده از سیستم ساز، زمانی که به یک نرم افزار جدید برای مجموعه خود نیاز دارید لازم نیست میان برنامه‌های مختلف بگردید. شما به سرعت می توانید آن‌چه که نیاز دارید را با استفاده از سیستم ساز طراحی کنید و در سازمان خود به‌کار بگیرید. سیستم ساز برسا بخش‌های مختلفی دارد و امکانات آن نیز متنوع است. مهم‌ترین بخش‌های سیستم ساز برسا را می‌توانید در زیر ببینید.

1. فرایند ساز فرایند ساز برسا یک ابزار قدرتمند برای طراحی و مدیریت فرایندهای کسب‌وکار است. فرایند ساز برسا ابزاری در سیستم ساز است که دست شما را برای طراحی، اجرا و مدیریت فرایندها باز می‌گذارد. درواقع تمام امکاناتی که از نرم افزار BPMS انتظار دارید را در فرایند ساز پیدا خواهید کرد. رابط کاربری فرایندساز اصلا پیچیده نیست و از آن‌جایی که امکانات توسعه Low-Code را نیز در اختیارتان می‌گذارد، انعطاف‌پذیری بالایی برای سفارشی‌سازی بخش‌های مختلف دارد. همچنین تمام المان‌های ضروری استاندارد BPMN و BPMN2 که در مدیریت فرایندها به‌کار می‌روند از این طریق در دسترس شما هستند.

2. فرم ساز سیستم ساز برسا از طریق فرم ساز داده‌های شما را درون فرم‌های منظم و استاندارد قرار می‌دهد تا به راحتی به آن‌ها دسترسی داشته باشید. طراحی فرم‌های ورود اطلاعات و ایجاد جدول برای نگهداری اطلاعات در این پلتفرم به شیوه‌ی شی‌گرا انجام می‌شود و درست مانند یک پلتفرم کم کد قابلیت توسعه به شکل دلخواه شما را نیز دارد. سیستم ساز برسا با استفاده از این ابزار، برخلاف برخی از نرم‌ افزارهای BPMS که در آن‌ها داده‌ها ساختار مستقل و نظام‌مندی ندارند، مدیریت اطلاعات را منظم و کارآمد می‌کند. از لحاظ امنیت اطلاعات نیز خیال‌تان راحت باشد، سیستم ساز برسا از انواع رمزنگاری اطلاعات،‌ Authentication و Authorization استفاده می‌کند.

3. گزارش ساز داده‌هایی که از طریق مدیریت فرایندها دریافت می‌کنید، برای بقای کسب‌وکار و پیشرفت سازمان به سوی اهداف ضروی‌اند اما بدون تحلیل درست نمی‌توان از آن‌ها استفاده کرد. گزارش‌ ساز برسا نه تنها امکان تجزیه و تحلیل دقیق داده‌ها را فراهم می‌کند، بلکه با ارائه گزارش‌هایی جامع و شخصی‌سازی شده، بینش عمیق‌تری درباره کسب‌وکارتان به شما می‌دهد. شما به سادگی می‌توانید گزارش ساز را باتوجه به نیازمندی‌های سازمان خود شخصی‌سازی کرده و توسعه دهید.

خلاصه مطلب

پلتفرم‌های توسعه کم کد امکانات فوق‌العاده‌ای در اختیار سازمان‌ها می‌گذارند و گزینه‌های منطقی و کم‌هزینه‌ای به‌حساب می‌آیند. اما اشتباهات رایج در پیاده‌سازی Low-Code می‌تواند به همان سادگی که پروژه‌ها را یکی پس از دیگری به راه می‌اندازید، آن‌ها را به بن‌بست برساند. راه‌حل‌های مختلفی برای گذر از این اشتباهات وجود دارند که همه‌شان در نهایت به انتخاب یک پلتفرم مناسب با نیاز سازمان شما می‌رسند. یکی از بهترین گزینه‌هایی که امکانات توسعه کم کد را در اختیارتان می‌گذارد و حتی یک گام هم فراتر می‌رود، سیستم ساز نام دارد. برای موفقیت در پروژه تحول دیجیتال سازمان خود، پلتفرم Low-Code مناسب خود را پیدا کنید و از اشتباهات رایج در این مسیر بپرهیزید.